Kara yolu yaya üst geçitleri elbette karşıya geçişler için oldukça önemli ve en önemlisi de güvenli olmaları.

Bu üst geçitler için ihtiyaca uygun çok değişik mühendislik çalışması yapılabilir ve projelendirilebilir.

Amaç sadece ve basit bir şekilde yaya olarak yoldan karşıya geçmek ise; bunu çok ucuz ve ancak güvenli olacak şekilde yapmak mümkün. Ancak günümüzde bu geçitler için çok farklı konfor unsurlarıyla da donatılmış projeler ve uygulamalar da görüyoruz.

Özellikle otoyol yaya üst geçitleri sanki üst geçit olmanın ötesinde bir nevi dinlenme ve ihtiyaç parkı gibi işlev üstlenmiş de olabiliyor. Otoyol çevresinin zengin doğa manzarasına bakan kafe ve restoranları olan üst geçitler bugün ülkemizde de var.

Yaya geçişlerinin çok yoğun olduğu kent içi karayolu yaya üst geçitleriyle ilgili zaman zaman sorunlar yaşandığını da duyar, okuruz. Yaya üst geçidinin bulunduğu noktada yaya trafiğinin yoğunluğu ve çevrenin yapılaşma özelliği, geçilecek yolun genişliği projelendirme için temel verileri oluşturur.

Karayolunu karşıdan karşıya bağlayan üst yaya yolu bandına zeminden ulaşım çözümleri ihtiyaca cevap verecek şekilde oluşturulmalı. Düşük eğimli tırmanma yolu, orta eğimli tırmanma yolu, merdiven, yürüyen merdiven, yürüyen bant veya asansör gibi çözümlerden biri veya ikisi bir arada uygulanabilir. Esas olan proje aşamasında ihtiyacın doğru tespit edilmesi ve güvenlik sınırlarını koruyarak en ekonomik projenin hazırlanması ve uygulanmasıdır.

Bu yaya geçitleri daha çok ülkemizin en büyük kamu kurumlarından biri olan T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü ve çok az bir kısmı da yerel belediyeler tarafında tesis edilmektedir.

Şimdi gelelim günümüz uygulamasına… Elbette bir mühendis ve bir yurttaş olarak bu konuda epeyce gözlem yapmış bulunuyorum. En yakın somut örnek ise Yalova-Bursa Karayolunda ve işyerimizin kuzey sınırında yapılmış olan Şehit Mustafa Emanetoğlu yaya üst geçididir.

Yaklaşık beş yıldır hizmet veren bu yaya üst geçidine, her iki taraftan da merdivenle çıkış iniş ve yine her iki tarafta da asansör kabini bulunmakta. Ne var ki, bu üst geçidin asansörleri üst geçidin açılışında bugüne kadar hiç çalışmamıştır.

Üst geçidin her iki yakada da merdivenlerine ulaşmak için moloz ve çöp yığını içinden neredeyse uçarak geçmek gerek. Engelli ve yaşlıların bu geçitten yararlanması mevcut haliyle zaten imkansız.

Madem asansörü çalıştırmayacaktınız, o zaman milletin parasını neden boşa harcadınız? Bu üst geçit maliyeti daha düşük şekilde asansörsüz olarak yapılırdı. Öte yandan, Bursa istikametine gidişe göre bu üst geçidin sağ ayağında bir engelli okulu bulunuyor ve bu okul bireylerinin de bu üst geçitten yararlanmaları olanaksız.

Çevre sakinlerinin doğal olarak beklentileri:

Üst geçidin her iki yakada da giriş çıkışlardaki olumsuzlukların “moloz, çöp ve benzeri kötü atıkların” giderilmesi, temizlenmesi.

Asansörün hizmete açılması,

Geçit temizliğinin kontrol edilmesi ve temiz tutulması olarak sıralanabilir.

Sorumlu Karayolları mı, belediye mi? Bilmiyoruz ama, sorunun çözümsüz bırakılmasını da elbette istemeyiz.