GÜNAYDIN Değerli Okurlar,
Bugün, ilginizi çekeceğini umduğum bir sendromdan bahsedeceğim.
Sendromi kelimesi Fransızca syndrome’ den gelir; tıp dilinde, özel bir bozukluğu belirleyen, bir arada görülen, teşhisi kolaylaştıran bulgu ve belirtilerin tümüdür.
Genovese Sendromu, adını 1964 yılında Amerika’ da New York’ ta yaşanan bir cinayetten alır.
Kitty Genovese adındaki kadın, iş yerinden ayrılıp evine dönerken, kendisini takip eden bir kişi tarafında, tam da evinin önünde bıçaklanır.
Kadının bağırması, çığlık çığlığa yardım istemesi üzerine, ürken adam, olay yerinden hızla uzaklaşır.
Yardım çığlıkları çevredeki binalarda yaşayan kişiler tarafından işitilmiştir. Bu insanların çoğu, ne olup bittiğini anlamak için ışıklarını yakmış, pencerelerden izlemiş ve bıçaklamaya şahit olmuşlardır.
Ne var ki, saldırganı gören tanıklar içinde olaya müdahale etmeyi düşünen, yaralı kadına yardım etmek isteyen tek kişi çıkmamıştır.
Bıçaklayan adam, 10 dakika kadar sonra geri geldiğinde kadının yaralı bir halde apartmanın girişinde olduğunu, kimsenin yardım etmediğini ve polisin de olay yerine gelmediğini görür.
Son bıçak darbelerini de vurur, hatta kadına bir de tecavüz eder.
Bu ikinci saldırı yarım saate yakın sürer. Daha sonra da katil, elini kolunu sallayarak oradan uzaklaşır.
Polis raporlarına göre, bu olaya tanık olan 38 kişi vardır, fakat hepsi olaya seyirci kalmakla yetinmiştir. Yardım eden olmadığı gibi polise telefon eden dahi olmamıştır.
Polis yaptığı araştırmalar sonucunda Kitty Genovese’ye yardım etmeyen 38 kişiyi gözlem altına alır.
Neden böyle davrandıkları sorusuna verdikleri cevap şaşırtıcıdır: “Olaya dâhil olmak istemedim, açıkçası korktum, bunun bir sevgili kavgası olduğunu düşündüm, vb…”
O dönemde büyük şok yaratan bu olay ve çevredekilerin kayıtsızlığı sosyal psikoloji alanında cevabı aranan sorulardan biri haline gelir.
Bu psikolojik sorun günümüzde de aynen devam etmektedir.
Özellikle kalabalık şehirlerde toplumların, yaşanan olaylara karşı duyarlılığını kaybetmesi olarak açıklanan Genovese Sendromu’ nun nedeni yapılan araştırmalara rağmen henüz bulunamadı.
Bibb Latane ve John Darley adında iki psikolog ve toplum bilimci tarafından yapılan toplumsal araştırmaların sonuçlarına göre toplumsal bir karmaşa veya suça ne kadar çok kişi tanık olursa; yardım etme ihtimalleri de o oranda azalıyor. Araştırma sonuçları ne kadar az tanık varsa yardım etme ihtimalinin daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor.
Bunun nedeni araştırıldığında ise tanıkların hemen hepsinin bir diğerinin harekete geçmesini beklemesi olduğu, sonunda da herkesin bir başkasından hamle beklediği için hiçbir şey yapmadığı ortaya çıkıyor.
Toplumun gözü önünde bir suç işlenirken; olaya şöyle ya da böyle tanık olan herkes, aslında hiç kimsenin yardım etmediğini görüyor.
Olayın farkında olan herkes, mağdur olan kişiye kendisinden daha etkili olabilecek birinin yardım etmesini bekliyor.
Bu sendromun günümüzde de aynen devam ettiğini söylemiştim.
Şimdi şöyle bir düşünün, günümüzde pek çok toplumsal olay yaşanıyor ve herkes “Nasılsa birileri müdahale eder” diyerek, sadece olayları izlemekle yetiniyor.
Duyarlı davranıp tepki ya da reaksiyon gösteren sayısı parmakla gösterilecek kadar az.
Ne dersiniz, haksız mıyım?
Gününüz aydınlık ve esenlik dolu olsun!
Haa, bu arada unutmadan belirteyim; Tüm emeklilerin 2024 Emekliler Yılı kutlu olsun!