2024 Yılı işletmelerin ve mali müşavirlerin, enflasyon muhasebesi ve enflasyonun vergilemesi ile kaba tabirle boğuşması ile geçti. Bu süreç doğal olarak 2024 yılı takvim yılı işlemlerinin, 2025 yılına sarkması nedeniyle 30.Nisan 2025 tarihine kadar sürecektir. Enflasyonun düşme beklentisine baktığımızda ise, enflasyon muhasebesi uygulaması, uzun bir süre işletmelerin ve mali müşavirlerin gündeminden çıkmayacak gibi görünüyor.
2024 yılı bu açıdan işletmeler ve mali müşavirler açısından zorlu bir yıl oldu. Mali Müşavirler enflasyon muhasebesinden kaynaklanan ek hizmetlerinin karşılığını her zaman olduğu gibi yine alamadılar. Meslek odaları emek-zaman esaslı tarife yayınlamaz ise Hazine ve Maliye Bakanlığının bugünkü bakış açısı ile de alacak gibi de görünmüyorlar.
2025 yılına girerken bakanlık yeni bir karar ile bilanço usulünde defter tutan bütün mükellefleri de 01.01.2025 tarihinden itibaren e-defter kapsamına aldı.
Tekdüzen hesap planının eksiklikleri ve işletmelerin de ön muhasebelerinin yeterli düzeyde olmamasından dolayı, mali müşavirler, e- defter uygulaması ile her ay, takvim yılının sonunda mali tablolar hazırlayacak gibi işlem yapmak zorundadırlar.
Enflasyon muhasebesi karmaşasında mücadele ederken 2025 yılında yürürlüğe giren, bütün mükelleflerin e-defter kapsamına alınması ile mali müşavir büroları kapasitesinin üzerinde iş yükü karşı karşıya kalacaklardır. Bu iş yükünü karşılayacak kalifiye eleman ise maalesef yok ve yetişmiyor. Üniversitelerin idari bilimler bölümlerinde, mezunlarının gelecekte meslek edinebilecekleri tek ruhsatlı meslek yasası olan 3568 sayılı yasa maalesef ders olarak okutulmuyor. Başka bir yönü ise kalifiye eleman bulunsa bile bu yoğun iş yükü için açıklanan muhasebe ücretleri ile çalışan personele verilebilecek ücretler düşük olacağından, çalışan personel bulmak ve işyerinde sürekliliğini sağlamak mümkün olmamaktadır.
2025 yılında e-uygulamalarının ve enflasyon muhasebesinin yükünü mali müşavirler ne kadar taşıyabilecekler? Yeni yıl gelirken tüm mali müşavirler bu konuda endişe içindeler. Hizmet ve hizmet kalitesi artarken mali müşavirlik ve defter tutma hizmetleri maalesef Hazine ve Maliye Bakanlığının yayınladığı tarifelerden görüleceği gibi enflasyon altında ezilmektedir. Mali müşavirlik hizmeti defter tutma gibi işletmelerin her hareketini kayıtlara geçiren ağır bir iş yükü gerektiren hizmettir ki, bu tüm paydaşlar tarafından göz ardı edilmektedir.
Bu nedenler ile 2025 yılında mali müşavirlerin yükü ile işletmelerin muhasebeye ayırdıkları bütçe, Hazine ve Maliye Bakanlığı muhasebe asgari ücretlerinde artışa gitmese dahi emeğin karşılığı olan reel değerlere getirilmesi gerekmektedir.
Bütün bu yükler, mükellefler ve muhasebeciler tarafında taşınırken, mükelleflerin vergilerini zamanında ve doğru beyan etmesi teşvik edilmek yerine, yeni maliyetler ve yeni yükümlülükler ile karşı karşıya bırakılmaktadırlar.
Taşıt okuma sistemi maliyeti, e-defter saklama kontör maliyeti, e-defter saklama hizmet maliyeti, e-fatura gönderme ve alma maliyeti, mali mühür, elektronik imza vb. (Vergi ödemek için her beyannameden alınan damga vergisini yazmadan geçmek olmaz.)
Vergi beyan ve tahsili ile defter ve bildirimlerin birleştirilmesi, kolaylaştırılması, vergi gelirlerinin tevkifat yolu ile tahsilinden vazgeçilmesi ile e-defter bildirimlerinin bütün mükellefler veya ciroları düşük işletmeler için yıllık uygulanması konusunda gerekenler bir an önce yapılmalıdır.