GÜNAYDIN/ TÜNAYDIN Değerli Okurlar;
T.C. Anayasası’nın 3’üncü maddesine göre, Resmî Dil     Türkçe’ dir.
Anayasa’nın 4’üncü maddesine göre: Anayasa’nın 1’inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile 2’nci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3’üncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.
Yine Anayasa’nın 42’ nci maddesine göre: Türkçeden başka hiçbir dil, eğitim ve öğretim kurumlarında Türk vatandaşlarına ana dilleri olarak okutulamaz ve öğretilemez. Eğitim ve öğretim kurumlarında okutulacak yabancı diller ve yabancı dille eğitim ve öğretim yapan okulların tabi olacağı esaslar kanunla düzenlenir.
1982 Anayasası’nın 2. ve 42. maddelerine dayalı olarak 1739 sayılı Türk Millî Eğitimi Temel Kanunu’nda da dilimizle ilgili hükümler bulunmaktadır. Bu kanunun 10’uncu Maddesinin (Değişik: 16/6/1983 - 2842/2 md.) ikinci paragrafı şöyledir:
“Madde – 10: “ Millî birlik ve bütünlüğün temel unsurlarından biri olarak Türk dilinin, eğitimin her kademesinde özellikleri bozulmadan ve aşırılığa kaçılmadan öğretilmesine önem verilir.”
Anayasa’daki hüküm çok açık ve net!
Bu tespiti öncelikle belirleyip bir yere not alalım: “TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN RESMÎ DİLİ TÜRKÇE’DİR; BU HÜKÜM DEĞİŞTİRİLEMEZ.”
Her ana dil, resmi dil olmayabilir!
“Anadilin Öğrenilmesi Hakkı” ile “Anadilde Öğretim Hakkı” farklı kavramlardır.
Konuyu biraz açalım.
Anadilde Eğitim- Öğretim Hakkı devletler hukukuyla, uluslararası hukukla ilgili bir durumdur ve egemen devlete ait bir haktır.
Örneğin, üniter bir devlet olan Fransa’da eğitim- öğretim sadece Fransızca yapılır. Fransa, millî azınlık tanımaz. Fakat Fransa’da yerel diller oldukça boldur. Kısaca saymak gerekirse Baskça, Brötonca, Flamanca, (Alzas- Loren’de) Almanca, Savuaca, Oksitanca, Katalanca ve (İtalya’da resmi dil olan Toskana lehçesine çok yakın) Korsikaca başlıca yerel dillerdir. İşçi göçünden sonra buna Arapça ve Türkçe de eklenebilir. Fransa, XVI ncı asırdan beri Fransızca’ yı tek dil haline getirebilmek için büyük çabalar sarf etmiş ve 1971’de Devrim Meclisi’nin çıkardığı Rahip Gregoire Kanunu diye anılan bir kanun Fransızca dışındaki yerel dilleri tam olarak yasaklamış ve bu yasak 1951’e kadar devam etmiştir. Ancak bir süre sonra çıkarılan ve Dexionne Kanunu diye anılan bir kanunla yerel dillerin çoğunluğuna devlet okullarında seçmelik ders statüsü tanınmıştır.
Almanya’dan kısa bir haber görelim:
“Ulusal Alman Vakfı, okul içinde Almanca’ dan başka dil konuşulmasını yasaklayan Berlin’deki Herbert- Hoover okuluna ülke için önemli bir adım attığı gerekçesiyle ödül verdi. Vakfın Müdürü, yasağın ana dili Almanca olan bir ülkede öğrenciler için önemli çalışma olduğunu söyledi, Almancayı teşvik ettiği gerekçesiyle 75 bin euroluk ödülü verdi. “ (Sabah, 29.6.2006)
Türkiye’nin girmeye can attığı Avrupa Birliği’nin lokomotifi Almanya’da Resmi Dil’e bakış açısı budur; Almanya’da tek resmi dil, Almanca’ dır.
İngiltere’nin resmi dili İngilizce’dir. Ancak, etnik ve kültürel azınlıkların kendi dillerinde yayın yapma ve özel okul açma hakkı var.
Danimarka’da resmi dilin yanında azınlıklar dil, eğitim, din ve kültür gibi konularla her haktan yararlanabiliyor.
Bulgaristan’da resmi dil Bulgarcadır, bunun yanında Anayasaya göre, ana dilleri Bulgarca olmayan Bulgar vatandaşlarının kendi dillerini kullanma ve öğrenme hakları vardır.
Şimdi, daha uzağa taa ABD’ye gidelim.
ABD’de, 2007 yılında; eğitim ve resmî yazışma masraflarından tasarruf etmek, ülkedeki az gelişmiş bölgelerin dil farkı sebebiyle geri kalmalarını önlemek, İngilizcenin “ABD’deki farklı etnik köken, kültür ve dilleri birleştiren temel olgu” olduğu gerçeğinin kabul edilmesi, gibi gerekçelerle “İngilizce Dil Birliği Kanunu” çıkarıldı.
İngilizce Dil Birliği Kanunu: kamu ve tüm özel iş yerlerinde İngilizce kullanılması, vatandaşlık başvurularının Güvenlikten Sorumlu Bakanlığa verilen “İngilizce Bilme Şartını Yerine Getirmek” yetkisine göre işlem görmesi, vb. mecburiyetler getiriyor.
Kısacası Amerika’da çok farklı diller olmasın rağmen Resmi Dil, İngilizce’ dir.
Günüz aydınlık ve esenlik dolu olsun!
NE MUTLU TÜRK’ ÜM DİYENE!