Otomotiv Sektöründe ÖTV'de Matrah Düzenlemesi Beklenenden Önce Yürürlüğe Girdi
Yeni düzenlemeye göre; sıfır araçlar için en düşük ÖTV matrahı 184 bin TL’ye, en yüksek ÖTV matrahı ise 350 bin TL’ye yükseltildi.
Otomobillerde yüzde 45 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 120 bin liradan 184 bin liraya, yüzde 50 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 150 bin liradan 220 bin liraya, yüzde 60 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 175 bin liradan 250 bin liraya, yüzde 70 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 200 bin liradan 280 bin liraya yükseltildi.
Elektrik motoru da olanlardan elektrik motor gücü 50 kilovatı geçip, motor silindir hacmi 1600 cc'yi geçip 1800 cc'yi geçmeyen hibrit motorlu araçlarda da yüzde 45 ÖTV oranı için esas alınan ÖTV matrah eşiği, 130 bin liradan 228 bin liraya ve yüzde 50 ÖTV oranı için esas alınan ÖTV matrah eşiği 210 bin liradan 350 bin liraya yükseltildi.
Düzenlemeyle birlikte 1600 cc altı otomobillerde vergiler dahil satış fiyatı 594 bin 722 liranın üstünde olan otomobillerin fiyatında herhangi bir değişiklik olmazken yüzde 45 ÖTV oranı için esas alınan ÖTV matrah eşiğinin 120 bin liradan 184 bin liraya çıkarılmasıyla vergiler dahil satış fiyatı 212 bin 401-369 bin 104 lira arasında olan otomobillerin fiyatının 7 bin ila 54 bin lira arasında düşmesi bekleniyor.
Aynı şekilde yüzde 50 ÖTV oranı için esas alınan ÖTV matrah eşiğinin 150 bin liradan 220 bin liraya çıkarılması neticesinde, vergiler dahil satış fiyatı 369 bin 106-467 bin 280 lira olan otomobillerin fiyatının 43 bin ila 78 bin lira arasında düşmesi öngörülüyor.
Yüzde 60 ÖTV oranı için esas alınan ÖTV matrah eşiğinin 175 binden 250 bin liraya çıkarılmasıyla vergiler dahil satış fiyatı 467 bin 282 - 531 bin lira olan otomobillerin fiyatının ortalama 52 bin ila 59 bin lira arasında düşmesi, yüzde 70 ÖTV oranı için esas alınan ÖTV matrah eşiğinin 200 bin liradan 280 bin liraya çıkarılması neticesinde, vergiler dahil satış fiyatı 530 bin 002 – 594 bin 720 lira olan otomobillerin fiyatının 29 bin 500 ila 33 bin lira arasında düşmesi bekleniyor.
Öte yandan, motor silindir hacmi 1600 cc üstündeki konvensiyonel otomobillerin, neredeyse tamamı ithal olan otomobillerin matrahlarında herhangi bir değişikliğe gidilmedi.
Yeni yıl yaklaşırken e-belge uygulamalarına mükellefler yükümlükleri gözden geçirmelidirler
09 şubat 2021 tarihinde yayınlanan 509 sıra nolu vuk genel tebliği ile e-belge uygulamalarında değişiklik yapıldı.
1- e-Fatura uygulamasına zorunlu olarak geçişte, yıllık ciro limitleri kademeli olarak düşürülmüştür.
a) Brüt satış hasılatı 2021 hesap dönemi için 4 Milyon, 2022 ve müteakip hesap dönemleri için 3 Milyon TL ve üzeri olan mükelleflere,
b) Gerek kendi siteleri gerekse de internet satış platformları üzerinden veya her türlü elektronik ortamda mal veya hizmet satışı gerçekleştiren mükelleflerden, 2020 ve 2021 hesap dönemleri için 1 Milyon TL, 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 500 Bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanlara,
c) Gayrimenkul ve/veya motorlu taşıt, inşa, imal, alım, satım veya kiralama işlemlerini yapanlar ile bu işlemlere aracılık faaliyetinde bulunan mükelleflerden; 2020 ve 2021 hesap dönemleri için 1 Milyon TL, 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 500 Bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanlara,
d) Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Belediyelerden yatırım ve/veya işletme belgesi almak suretiyle konaklama hizmeti veren otel işletmelerine, e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamalarına geçme zorunluluğu getirildi.
2- e-Arşiv Fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce 1 Mart 2022 tarihinden itibaren vergi mükellefi olmayan nihai tüketicilere yapılan satışlarda vergiler dahil toplam tutarının 5 Bin TL’yi, vergi mükelleflerine düzenlenenler açısından ise 2022 yılı için 2.000 TL’yi aşması halinde, faturaların kağıt fatura yerine, Gelir İdaresi Başkanlığının e-Belge Portali üzerinden veya Gelir İdaresi Başkanlığı bilgi sistemleri ile entegrasyonu sağlayabilmiş olan özel entegratör kuruluşların bilgi sistemleri aracılığıyla elektronik ortamda e-Arşiv Fatura olarak düzenleme zorunluluğu getirildi.
3- e-Arşiv Fatura uygulamasına dahil olup internet üzerinden mal ve hizmet satışı yapanlar sevk edilen malın yanında elektronik ortamda sorgulanmasına, görüntülenmesine, doğrulanmasına imkan veren bilgileri barındıran özel kodlu belgenin kağıt çıktısını bulundurabileceklerdir.
4- e-İrsaliye uygulamasına zorunlu olarak dahil olması gereken mükelleflerin kapsamı genişletilmiştir.
5- “Döviz ve Kıymetli Maden Alım Belgesi” ile “Döviz ve Kıymetli Maden Satım Belgesi”nin de e-Döviz Alım/Satım Belgesi uygulaması kapsamında elektronik belge olarak (eDöviz ve Kıymetli Maden Alım/Satım Belgesi şeklinde) düzenlenebilmesi imkanı getirilmiştir. e-gider pusulası uygulamasında düzenleyenin ayrıca kağıt çıktı üzerinde ıslak imza atma şartı kaldırılmıştır.
Yurt Dışından Gelen Hizmet Faturalarının Vergilendirilmesi
Yurt dışından alınan komisyon, pazar araştırması ve danışmanlık gibi serbest meslek mahiyetindeki hizmetler için yapılan ödemelere karşılık alınan faturalar, hizmetin yurt dışında verilmesi durumunda Katma Değer Vergisi’ne ve i vergi stopajına da tabii değildir.
Belge ve vergi düzeni olmayan ülkelere ihracat yapan Türk firmaları öncelikle, firmanıza komisyon faturası düzenleyen firmanın bulunduğu ülkenin Ticaret Odası’na kayıtlı olduğunu gösteren bir belgenin alınması ya da fatura üzerine bu kaydın düşülmesi ve iki firma arasında bir komisyonluk sözleşmesinin düzenlenmesi hizmetin gerçekliliği için önemlidir. Ödemesi ise hizmeti sağlayan yabancı firma temsilcisi adına Türkiye’deki bir banka hesabına yapılabilir.
Hizmetin Türkiye’ye gelinerek verilmesi durumunda ve ödeme yapılan şirket Türkiye’nin Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması akdettiği bir ülke mukimi ise, anlaşma koşulları dikkate alınarak stopaj yapılmayabilir. Stopaj yapılması durumunda, bu ödemelerin brüt tutarları üzerinden Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. Maddesi çerçevesinde belirlenmiş oranlarda stopaj yapmaları ve ertesi ay muhtasar beyanname ile beyan etmeleri gerekmektedir. Bu gibi durumlarda sorumlu sıfatıyla KDV, stopaj yapılsın yapılması her koşulda uygulanacaktır. Ödemenin serbest bölgeden yapılıyor olması stopaj yükümlülüğünü kaldırmamaktadır.
Yurt dışından hizmet alınan şirket ilişkili şirketse transfer fiyatlaması hükümlerinin dikkate alınması gerekmektedir. Alınan hizmetin bedelinin piyasa fiyatlarına uygun olduğunu ispat edebilecek her çeşit belgenin saklanması ve piyasaya uygunluğunun araştırılması ve faydalanılan hizmetin varlığını ortaya koyacak dokümanların saklanması gerekmektedir.
Böyle işlemler neticesinde kayıt ile ödeme dönemi arasında oluşan kur farkları için ayrıca sorumlu sıfatıyla stopaj ve KDV beyan edilmeyecektir. Yurt dışından gelen alacaklandırma notu (credit not) veya borçlandırma notu (debit not) sizin borcunuzu azaltan ya da artıran ilave fatura anlamına gelen belgeler olarak kabul edilecektir. Ödeme yaptığınız taraf Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması yapılan bir ülke mukimi olduğunu iddia ve anlaşma şartlarından hareketle stopaj yapmayacaksanız, karşı taraftan ilgili vergi idaresinden alınmış bir mukimlik belgesi istenmelidir.
Ayrıca, yurt dışında yerleşik firmalar tarafından yabancı para birimi ile düzenlenen faturaların defter kayıtlarında gider olarak göstermeleri sırasında bu belgelerde yazılı bedellerin, belgenin düzenlendiği günde Merkez Bankasınca belirlenen döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevirerek kayıtlara alınması gerekmektedir.
Ayrıca inceleme sırasında inceleme elemanınca lüzum görülmesi halinde, bu belgeleri tercüme ettirmek zorunda olacağınız tabiidir. Yurt dışından gelen fatura daha önce ithal edilen bir malla ilgili ve bu malın maliyetini artırıcı özellikte ise, ithalat sırasında beyan edilip edilmediği araştırılmalıdır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. Maddesinde dar mükellefiyete tâbi kurumların serbest meslek kazançları üzerinden, bu kazançları avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından % 20 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır denilmektedir.