GÜNAYDIN Değerli Okurlar,
5 Aralık 2023 günü, Türk kadınlarının milletvekili seçme ve seçilme hakkını elde etmelerinin yıldönümü...
Diğer bir ifadeyle Türk kadınları, 5 Aralık 1934 günü, yapılan bir anayasa değişikliğiyle siyasî haklarına kavuşmuşlardı. Böylece Türk siyasî hayatına yeni bir boyut getirilmiş, yeni bir süreç başlamıştı.
Şimdi, Atatürk’ün şu konuşmasına kulak verelim:
“ BÜYÜK TÜRK KADININI MESAİMİZDE MÜŞTEREK KILMAK, HAYATIMIZI ONUNLA BİRLİKTE YÜRÜTMEK, TÜRK KADININI İLMÎ, İÇTİMAÎ, İKTİSADÎ HAYATTA ERKEĞE ORTAK, YARDIMCI YAPMAK LÂZIMDIR.”
Eski Türklerde kadın ile erkek arasında eşitlik vardı. Zamanla bu eşitlik ortadan kalkmış, kadın toplum hayatındaki itibar ve önemini kaybetmişti. Birçok bakımdan da hakları kısıtlanmıştı. Erkekler gibi eğitim görmediği için, toplumda söz sahibi de değildi.
Toplumun yarısını meydana getiren kadınlarımızın önemli haklara sahip olmaması, o toplumun çocuklarının ilk önce aldığı aile eğitiminin eksik olmasına yol açıyordu. Bu da bir milletin geleceği için çok sakıncalıydı.
Atatürk, bu konularda da şunları söylemişti:
“ BİR TOPLUM, BİR MİLLET ERKEK VE KADIN DENİLEN İKİ CİNSTEN OLUŞUR. MÜMKÜNMÜDÜR Kİ, BİR KİTLENİN BİR PARÇASINI İLERLETELİM, DİĞERİNİ GÖRMEMEZLİKTEN GELELİM DE KİTLENİN BÜTÜNÜ İLERLEMEYE İMKÂN BULABİLSİN?
MÜMKÜN MÜDÜR Kİ, BİR TOPLUMUN YARISI TOPRAKLARA ZİNCİRLERLE BAĞLI KALDIKÇA DİĞER KISMI GÖKLERE YÜKSELEBİLSİN?
ŞÜPHE YOK, İLERLEME ADIMLARI İKİ CİNS TARAFINDAN BERABER, ARKADAŞÇA ATILMAK VE İLERLEME VE YENİLEŞME ALANINA BİRLİKTE KESİN AŞAMALAR YAPTIRMAK LÂZIMDIR. BÖYLE OLURSA İNKILÂP BAŞARILI OLUR.”
Gerçekleri gören ve dile getiren Atatürk, kadına Türk toplumu içindeki saygıya değer ve itibarlı yerini verecek çalışmalara başladı.
Mart 1924’te çıkan “ Tevhid-i Tedrisat Kanunu”, bu yolu açan bir yasa oldu. Bundan sonra karma öğretime kendiliğinden yol açıldı.
Nisan 1930’da hazırlanan yeni Belediye Kanunu’nda kadınlara da belediyelerde seçmek- seçilmek hakkı tanındı.
Nihayet 5 Aralık 1934’te, Teşkilât-ı Esasiye Kanunu’nun ilgili maddesi değiştirildi ve gelişmiş bazı Avrupa devletlerinde kadına seçmek ve seçilmek hakkı tanınmamışken, bu hak Türk kadınına verildi.
8 Şubat 1935’te yapılan milletvekili genel seçimlerinde kadınlar ilk kez milletvekili seçme ve seçilme haklarını kullandılar. Bu seçimlerin sonunda oluşturulan 5’inci dönem TBMM’ne 18 kadın milletvekili girdi.
Türk kadınının toplum içindeki yerini alması ile toplum hayatı sağlık ve uyum kazandı. Atatürk’ün daha 1922’de Konya nutkunda özlemini belirttiği düzen böylece onun hayatında her alanda gelişmiş ve yerleşmiş oldu.
GÜNÜN SÖZÜ:
“BİZİM DİNİMİZ HİÇ BİR ZAMAN KADINLARIN ERKEKLERDEN GERİ KALMASINI İSTEMEMİŞTİR. ALLAH’IN EMRETTİĞİ ŞEY, MÜSLÜMAN ERKEK VE KADIN BERABER OLARAK İLİM VE İRFAN KAZANMASIDIR.” ATATÜRK
Gününüz aydınlık ve esenlik dolu olsun.
NE MUTLU TÜRK’ ÜM DİYENE!