Emeklilikte yeni düzenleme çalışmaları;
Emeklilikte aylık bağlama sisteminin yeniden düzenlenmesi gündemde. Geliri düşük olanlar için özel sosyal sigorta programı oluşturulması ile sosyal güvenlik sisteminde tamamlayıcı emeklilik ve sağlık sistemleriyle desteklenmesi hususunda çalışmalar devam ediyor.
2024- 2028 dönemini kapsayan Kalkınma Planı'nda sosyal güvenlik sistemine yönelik reform niteliğinde adımlar atılması planlanıyor. Emeklinin refahının artırılması için sosyal güvenlik sistemi tamamlayıcı emeklilik, sağlık sistemleriyle desteklenmesi üzerine çalışılıyor.
Bunun dışında, sosyal güvenlik sisteminin kapsamı genişletilmesi, prim tabanı da güçlendirilmesi için sosyal güvenlik sistemine giriş kolaylaştırılacak. Bu amaçla farklı meslek ve gelir gruplarına yönelik yeni uygulamalar geliştirilecek, kolay işverenlik uygulaması yaygınlaştırılacak. Aylık bağlama sistemi kişilerin daha çok istihdamda kalmasını teşvik edecek ve mali yük getirmeyecek. Sistemde mali sürdürülebilirliğin sağlanması amacıyla emeklilik kriterlerinin belirlenmesinde doğuşta beklenen yaşam süresi artışıyla uyumlu otomatik ayarlama mekanizmalarına ilişkin çalışmalar yapılacak.
Düşük gelirli esnaf, sanatkar, çiftçiler ve mevsimlik çalışanlar gibi gruplara özel sosyal sigorta programları oluşturulacak. Değişen iş gücü piyasası koşullarına ve yeni nesil esnek çalışma modellerine uyumlu hale getirilecek. Dijitalleşmeyle birlikte geleneksel iş yeri kavramının dışında ortaya çıkan yeni çalışma modellerinin sosyal güvenlik sistemiyle uyumlaştırılması için hukuki altyapı güçlendirilecek. Sosyal güvenlik uygulamalarının kısmi süreli başta çalışma olmak üzere esnek çalışma modelleriyle uyumu artırılacak
Kıdem Tazminatı Fonu ile ilgili çalışmalar;
Özellikle çalışan kesimin tepkisi nedeniyle rafa kaldırılan “Kıdem Tazminatı Fonu”, yeniden gündemine getiriliyor. Kıdem tazminatını kapsayacak şekilde yeni bir emeklilik sistemi ve buna bağlı fon oluşumu hazırlanıyor
Türkiye’de ikinci basamak emeklilik sistem inin getirilmesi ve buna kıdem tazminatının da dahil edilmesi yönündeki tartışma yeniden başladı. Orta Vadeli Programda 2024 son çeyreğinde zorunlu ikinci basamak emeklilik sigortasının başlayacağı açıklandı. Sisteme kıdem tazminatı fonunun da ekleneceği gündemde.
Kıdem tazminatının da dahil olacağı şekilde yeni bir emeklilik sistemi ve buna bağlı fon oluşumunu hazırlanıyor. Bu konudaki çalışmalar 2007’de başlamış ve bazı denemelere rağmen özellikle işçi kesiminin tepkileri nedeniyle rafa kalkmıştı. Özellikle kıdem tazminatının fon biriktirmeye dayalı bir sisteme dönüşmesi yönünde bazı hedefler konsa da resmi bir düzenleme taslağı ya da müzakere hiçbir zaman ortaya çıkmadı. İkinci basamak emeklilik için ise 2020’de bir taslak hazırlanmış ancak bir yol alınamamıştı.
Sisteme fon biriktirmeye dayalı, zorunlu katılımlı bir yapı öngörülüyor. Zorunlu katılım olduğu için yeni işe girecek herkes yanında, halen çalışmakta olanların da bu sisteme dahil olması gerekecek.
Sisteme kıdem tazminatının da dahil edilmesi halinde, halen çalışanların haklarının nasıl korunacağı yanında, prim yükünün ne olacağı ise çözülmesi gereken en önemli problem.
