Ülkemiz ve özellikle Yalova’nın bulunduğu Marmara Bölgesi deprem kuşağında yer alıyor. Zaman zaman kendisini gösteren depremler nedeniyle kamuoyunda tartışmalar yapılıyor. Bu tartışmaların odağında ise kentsel dönüşüm konusu var. Bağlarbaşı Mahallesi’ndeki Romanların yaşadığı bölgede aktif olarak kentsel dönüşüm çalışmaları da devam ederken Yalova’daki riskli binaların dönüşümünün akıbetinin ne olacağı merak konusu.
Yalova Gazetesi olarak yer hareketleri konusunun uzmanlarından olan Türkiye Jeoloji Mühendisleri Odası Yalova İl Temsilcisi Ozan Burak Cangir ile Kentsel Dönüşüm konusu üzerine görüşme gerçekleştirdik ve İl Temsilcisi Cangir çok özel açıklamalar yaptı.
“Eski yapılar korkunç bir manzara yaratıyor”
Konuşmasına yerel seçim arifesinde olduğumuzu söylerek başlayan İl Temsilcisi Cangir, “Mega kentimiz İstanbul’da seçim yarışımız nasıl gidiyor? Deprem dirençli kent ve kentsel dönüşüm üzerinden gidiyor. Bu projelerle adaylar arasında bir yarış var. Malum 10 bilim insanından 8’inin ortak kanısı olarak Marmara Denizi’nin içerisinde orta kolda bir deprem bekleniyor. Jeoloji Mühendisleri Odası Yalova İl Temsilciliği olarak biz de böyle düşünüyoruz. O yüzden bu kaçınılmaz bir son. Bu yüzden bizim en çok korktuğumuz şey eski yapılar ve bizim için korkunç bir manzara. Yeni yapılar ile ilgili çok ciddi hatalar yapılmamış ise onlarla ilgili korkumuz yok. Ama eski yapı stoku o kadar fazla ki bu manzarayı daha da korkunç hale getiriyor. Bu ilimiz için de böyle. İstanbul Caddesi’ni ve Şehit Ömer Faydalı Caddesi’ni düşündüğünüz zaman yapıların %90’nının eski yapı stoklarıyla dolu olduğunu görürsünüz” dedi. Kısa bir süre önce Çınarcık açıklarından deprem olduğunu hatırlatan İl Temsilcisi Cangir, “Çınarcık açıklarında olan deprem ulusal basında şöyle yer etti; “İstanbul’da hissedilen deprem…” Yalova’nın depremiydi ve Çınarcık çukuruna yakın bir yerde olmuştu. Bu ne demek biliyor musunuz? Çok olumsuz konuşmak istemiyorum ama olası İstanbul depreminde olacak bir kaos da Yalova’ya bir bardak su veren olmaz. Yalova’nın kendi kendine yetebilen kendi ihtiyaçlarını karşılayabilen depreme karşı dirençli kent olması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“MAG-DER önemli bir şey yapıyor”
Yalova Mahalle Afet Gönüllüler Derneği’nin çok önemli görev üstlendiğini belirten İl Temsilcisi Cangir, “MAG-DER’deki deprem bilincini ve deprem eğitimi almış birisi, kendi komşusuna ilk yardımı edebilecek bir kişidir. Bir yapı yıkıldığında kaç kişinin yaşadığı ve kaç dairenin olduğunu bilmek hayatidir. 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen ve literatüre Maraş depremi alarak geçen Güneydoğu Anadolu Depremi’nde 11 il deniyor ama 15 kentimiz depremden etkilendi. Orada da gördük ve orada da çalıştık. 1 ay kadar arazide kaldık. Bir kentte yaşayan insanların nerede yaşadığı, kaç dairenin olduğu ve o dairenin içinde kaç kişinin yaşadığı bilgisi o kadar önemli ve o kadar hayati ki… MAG-DER ve benzeri derneklere sanki çok el uzatılmadığını hissediyorum ve onların da sorunları var. O yüzden bütün STK’lar, yerel yönetimler ve kurumlarla el ele verip daha dirençli kent üretmek zorundayız. Buna mecburuz ve bunun dışında bir çözümümüz yok. O yüzden kentsel dönüşüm çok önemli” şeklinde konuştu.
“Kentsel dönüşüm multidisipliner arası bir iş”
Kentsel dönüşüm ile ilgili çok sayıda kavram kargaşası yaşandığını vurgulayan Cangir, “Kentsel Dönüşüm eski bir yapının yıkılması ve yerine yeni bir yapının 2-3 kat daha fazla yapılması değil. Ya da kentsel dönüşüm, güçlendirme yapıldıktan sonra “tamam oturabilirsiniz” diyebileceğiniz bir kavram değil. Kentsel Dönüşüm çok büyük bir kavram. Kentsel dönüşümün içerisinde şehir planı, mimari, inşaat, zemin ve peyzaj gibi birçok faktörün giriyor. Siz kenti dönüştürürken altyapısına dikkat etmek zorundasınız. Estetiğe dikkat etmek zorundasınız. O yüzden kentsel dönüşüm şöyle algılanmasın; İki yapımız var ve iki yapımızda çok eski. Bir binayı yıkıyoruz ve bu eski yapının olduğu binan yanına kocaman bir bina yapıyoruz ve bitişik nizamlı yapıyoruz. Bu binanın diğer binaya olan etkisini kimse konuşmuyor. Belki bu eski bina, yeni bina yüzünden yıkılacak. Çünkü bunula ilgili bilimsel araştırmalar var. Bildiğim kadarıyla temellerin farklı konumlandırılması bile birbirine zarar verebileceği yönünde inşaat mühendislerinin çok ciddi söylemleri var. Bunlara da kulak vermek lazım. Yani kentsel dönüşüm dediğimiz şey yapısal dönüşüm değil. Şehrin bir bütün olarak ele alınıp ve multidisiplin bir iş olarak görüp, toplu şekilde hareket edilmesi lazım. Bu işin altyapısı, bu işin sosyal alanları, bu işin zemin durumunun ne olduğu araştırılmadan bir binayı yıkıp yerine bir bina yapmanın bize pozitif bir şey katacağını düşünmüyorum. Ama çok da karamsar bakmamak için ve böyle bile olsa, bir yerden başlamak umut verici” dedi. Yalova’da belli başlı yerlerde kentsel dönüşüm çalışmalarının başladığını hatırlatan İl Temsilcisi Cangir, “Çok eski yapı stokları güvenli bir şekilde yıkıldı, yerine daha modern ve daha mühendislik hizmeti almış binalar yapılacak. Bu sevindirici ama bunu alışkanlık haline getirmememiz lazım. Evet, şuan için acil bir durum var. Ama bizim kesinlikle bunu planlı ve programlı şekilde yapmamız gerekiyor. Kentsel dönüşüm multidisipliner arası bir iştir. Birçok uzmanın birlikte karar vermesi gereken bir durumdur. Sadece depreme dayanıklı kentler yapmak değil. Daha yaşanabilir, daha rahat nefes alınabilir bir kenti yaratmak için kentsel dönüşüm büyük bir fırsattır” şeklinde konuştu.
Kameraman-Muhabir/Duygu Saral
Haber/Göktuğ Doğukan Yüksel
