Gebelikte diş tedavisi anlamında yapılması/yapılmaması gerekenler ile ağız ve diş sağlığı bakımı, tedavi yöntemleri ile gebelik üzerine uzman görüşü aldığımız röportajımızı, linkte yer verilen videoya tıklayarak izleyebilirsiniz.
Selçuk bey, bu haftaki konumuz nedir?
Bu haftaki konumuz Gebelik – Gebelikte diş bakımı. Öncelikle araştırmalarda şu tespit edilmiş; hamilelikte diş eti enfeksiyonu, enflamasyonu oluşan kişilerde rutin diğer sağlıklı bireylere göre düşük riski ve erken doğum 7 kat daha fazla olduğu söyleniyor. Bize hamilelik öncesi, kişilerin en az 3 ay öncede diş hekimi kontrolüne gelmesi varsa diş eti problemlerinin ortadan kaldırılması, çürüklerinin tedavi edilmesi ve ağızdaki bakteri miktarının olabildiğince en aza indirgenmesi ve hamileliğe sağlıklı bir şekilde girmesini isteriz. Öncelikle hamilere tavsiyelerimiz ya da gebelik düşünenlere tavsiyelerimiz eğer ki bu planlanmış bir gebelikse mutlaka 3 ay önceden diş hekimi kontrolüne başlamaları gerekiyor. Fakat planlanmamışsa, spontane oluşan bir gebelikse bunların da diş bakımıyla ilgili bir diş hekimi kontrolüne gitmelerini öneriyoruz.
Ağzımızdaki çürük ya da implantların bebeğe herhangi bir zararı oluyor mu?
İmplantın değil ama araştırmalarda şu tespit edilmiş, diş eti enfeksiyonu oluşan kişilerde rutin diğer bireylere göre erken doğum ve düşük riskinin 7 kat daha yüksek olduğu bir araştırma sonucudur. O yüzden bizlerin bu tür şeylerin önüne geçmemiz gerekiyor.
Gebelik sürecinde gebelerin dişlerini kaybettiklerini söylüyorlar. Bu süreç neden oluyor Selçuk Bey?
Hormonal dengesizlikten kaynaklı, dişlerde oluşabilecek hassasiyetler artıyor. Bundan ötürü bir kere kişi rutin diş bakımlarını yapamıyor. İkincisi, daha başka şeyler düşündüğü için ağız bakımını o süreçte unutuyor veya bulantı refleksleri arttığı için dişlerin rutin fırçalama alışkanlıkları bozuluyor. Bundan ötürü çürük olayları daha sık artıyor.
Toplumumuzda dolaşan bir söylenti var. Hamile kalınca mutlaka dişlerden bir tanesini kaybedersin. Gerçekten doğru mu?
Evet, özellikle bunları çok duyuyoruz. Benim ilk çocukta şu dişimi, birinci doğumda şu dişimi kaybettim. Çocuğum benden kalsiyum aldı diye bir söylenti var. Bunlar doğru değil. Sebebi şu ki öncelikle hamilelik esnasında, gebelikte hormonal dengesizlikten dolayı diş etinde oluşabilecek hassasiyetler, bulantılar, ağız fırçalama alışkanlıklarını sekteye uğratıyor. Bundan kaynaklı yeterince bir bakım söz konusu olmuyor. Bir de ben hamileyken, kesinlikle diş hekimi yanından bile geçmemeli.
Sizce neden böyle düşünüyorlar peki Selçuk Bey?
Diş hekimine gittiği zaman, yapılacak tedavilerin çocuğa ciddi derecede zarar vereceğini düşündüklerinden farklı bir ön yargı diyelim.
Haklılar mı peki?
Haklı değiller. Çünkü bizden eğer diş tedavilerini bir kere gebeliğin bütün süreçlerini rutin diş eti bakımı tedavisi yapılabiliyor. Fakat, ilk 3 ay çocuğun organlarının oluşumu, son 3 ayda organlarının oluşumu devam etmesi süreci olduğu için bizlerin ilk trimester birinci trimester ve üçüncü trimesterda çok fazla müdahale etmek istemiyoruz. Rutin bakımlardan bahsediyorum acil değil. İkinci trimester dediğimiz, hastanın 4.-5.-6. ayında diş bakımları tabii ki bir kadın doğumcunun beraber koordine giderek bunların bakımını yapıyoruz. Fakat, acil olduğu durumlar burada anneye verilecek zarar ve bebeğe verilecek zarar çok daha fazla olduğu için gebeliğin hangi evresi olursa olsun, acil olduğu vakalarda diş bakımı yapılmaz.
Diş bakımından kasıt, daha çok anestezi alınması gereken durumlardan bahsediyorsunuz, değil mi?
Evet. Bizler gebelikte daha güvenilir olan lokal anestezileri kullanıyoruz. Fakat, şu bir gerçek ki, bu anestezilerin gebelikte anneye ve çocuğa verdiği zarar henüz net bir şekilde tespit edilmiş bir durum değil. Lokal anestezinin herhangi bir zararı olmadığı biliniyor.
Bununla ilgili araştırmalar halen daha devam ediyor.
Yapılan araştırmalar şu ki, lokal anestezilerin gebelikte anneye ve çocuğa verdiği bir zarar yok. Öncelikle bir kadın doğumcu ile jinekolog koordine bir şekilde gitmemiz gerekiyor. Bu süreç, eğer zaten 4.-5. ve 6. aydaysanız gebelikte hiçbir problem yok. Normal rutin kanal tedavisi, dolgu ne gerekiyorsa yapıyoruz. Yine güvenilir, lokal anestezileri kullanarak fakat ilk 3 ay ve son 3 ayda ise rutin dolguydu, çekimdi çok fazla acil değilse onları işleme almıyoruz. Fakat, kanal tedavisi veya 20 yaş dişi gibi bazen onlar çok sık başımıza geliyor. Onlarda illaki anneye müdahale edilmesi gerekiyor.
Peki, hamilelik sürecinde diş eti iltihaplanması yaşarsam, antibiyotik kullanmam gerekiyor. Buna uygun antibiyotikler ve ağrı kesiciler mevcut mu? Tedavi sürecini nasıl çözümlüyorsunuz?
Onda daha çok kadın doğumculardan destek oluyoruz açıkçası. Bizim kadın doğumcu arkadaşlardan duyduğumuz güvenilir grupların daha güvenilir olduğunu biliyoruz. Ama yine de son sözü açıkçası ben kadın doğumculara bırakıyorum.
Gebe bir kadına, özellikle ilk ve son 3 ayda yapılmaması gereken tedavi yöntemleri var mı Selçuk Bey ağız ve diş sağlığı bakımından?
Acil olmayan hiçbir tedaviyi gebelik esnasında tavsiye etmiyorum fakat acil bütün vakalar gebeliğin bütün sürecinde dediğim gibi müdahale edilmeli.
Programın başında da söyledim. Aslında çürük dişin oluşturabileceği diş eti enfeksiyonu, diş eti enflamasyonu bakımdan ötürü oluşabilecek enfeksiyonun gebelikte araştırmalar sonucu erken doğum ve düşük riskini 7 kat daha fazla arttırdığı söyleniyor. O yüzden bizden illaki, eğer planlanmış bir gebelikse ilk 3 ay gelip öncelikli olarak röntgen çektirmelerini tavsiye ediyorum. Çünkü gebelik esnasında röntgen çekilmesini istemiyoruz. Her ne kadar iş röntgenleri karın bölgesinden uzak da olsa, onların dozajı daha düşük de olsa illaki röntgen gerektiği durumlarda o zaman gebelere bir kurşun önlük giydirip röntgen çekiyoruz. Bunun bile biz mümkünse olmasın istiyoruz. Röntgenden olabildiğince uzak olmasını istiyoruz. Fakat, planlanmış gebelerde gelip önceden bir röntgen çektirmeler, gebelik esnasında oluşabilecek problemler için de bizlere yardımcı oluyor. Onun haricinde varsa ağızda, gebelik esnasında problem oluşturabilecek bütün bakımlarını 3 ay öncesinden gelip işlemlerini yaptırmaları gerekiyor. Yine tekrardan diş eti sağlığı için çünkü hamilelikte gerek bakımsızlıktan kaynaklı gerek hormonal dengesizlikten kaynaklı bir hamilelik problemi ortaya çıkabiliyor. Bunun önüne geçmemiz için rutin bir diş bakımına gebelerin gelmesi gerekiyor. Bunu hamileliğin bütün süreçlerinden bahsediyorum. Diş taşı ile ilgili veya diş eti bakımı ile ilgili hiçbir problem yok. Gebeliğin bütün süreçlerinde bu işlem için gelebilirler.
Hamilelik tümörü denen bir olay var ağız ve diş sağlığında. Bu nedir?
Gerek hormonal, gerek diş eti bakımsızlığından kaynaklı diş etinde oluşan bir problem. İllaki bir hekimi kontrolüne gitmesi gerekiyor, diş taşlarının alınması gerekiyor fakat bu zaten hamilelikten sonra geçen bir şey.
Bulantı varsa, diş nasıl fırçalanmalı?
Bulantı olan hastalara macunla yapamıyorlarsa, kuru bir şekilde dişlerini fırçalayabilirler.
Diş macunu kullanmak hamilelik sürecinde tehlikeli mi?
Yutmamalı yeterli. Herhangi bir problem yok.
Muhabir/Duygu SARAL
Kameraman/Tuğba ALTIN
