Yalova Gazetesi, Tema Vakfı Yalova Şubesi ile iş birliği yaparak “Videolu Köşe”de sizlerle beraber olmaya devam ediyor. Tema Vakfı Yalova Şubesi İl Temsilcisi Arzu Demir, bu haftaki köşemizde su konusunu önemle altını çizdi.
“Su Kullanılacak Bir Kaynak Değil, Korunması Gereken Varlık
Konuşmasına başlayan Demir, “Bu haftaki konumuz su… Su derken nereden başlayalım, su hakkında neler konuşalım, Dünya’da ve Türkiye’de neler oluyor? Bundan bahsetmek istiyorum. Su konusu ilk olarak 1992 yılında Birleşmiş Milletler Dünya Çevre ve Kalkınma Programında ele alınmıştır. Yeryüzündeki suyun kıtlığı ile ilgili endişeler ortaya çıkmış ve hemen akabinde de 1993 yılından itibaren 22 Mart’ta “Dünya Su Günü” olarak kutlanmaya başlamış. Her yıl farklı temalarla Dünya Su Günü kutlanıyor. Hatta 2023 yılının teması da UN-Water tarafından ortaklıklar ve iş birliği yoluyla değişimi hızlandırmak olarak belirlenmiştir. TEMA Vakfımızın kuruluş amacı da diğer videolarda bahsetmiştim; Doğal varlıkların korunması. Su bir doğal varlık olduğu için, su varlığımız maalesef üzülerek söylüyorum; Gittikçe azalmakta ve bozulmakta olduğundan ve doğal varlıkların korunması için çalışan TEMA Vakfı da suyu kullanılacak bir kaynak değil, korunması gereken bir varlık olduğunu altını çizerken, mevzuat ve havza ölçekli çalışmalar yapmaktadır. Yöneticilerimiz su politikaları ve öneriler geliştirmektedir. TEMA Vakfı, suyu koruyan ve geliştirmeyi hedefleyen, su yönetiminde çok başlılığa son verecek yaklaşımla yönetilecek Su Kanunu’nun gerekliliğine inanmaktadır. Suyu hak, hayat ve varlık üçgeninde konumlandırırken, suya ulaşımı hayati bir hak olarak görmektedir. Suyun ticari bir mal olarak görülmesine karşı çıkmaktadır. TEMA Vakfı 2010-2011 yıllarında akademisyenler, danışmanlar, hukukçular ve uzmanlarında katkısıyla Su Kanun Tasarısı hazırlamıştır. 2012 yılında karar vericiler ve kamuoyu ile paylaşılan Su Kanunu Tasarısı, su varlığının korunmasına, hukuksal, yönetimsel, etik, ilke ve kurallar getirmektedir. Su Kanun Tasarısı yayınlandığı günden bugüne de, 2012 yılından bugüne kadar da Su Kanununun yürürlüğe girmesi için de çalışmalar yürütmekte ve bunu yakından takip etmektedir.
DSİ’nin verilerine göre bizim ülkemiz nasıl bir ülke ve dünya nasıl bir yer? Ona bakalım istiyorum. Ülkemizin kullanılabilir yeraltı ve yerüstü su potansiyeli yılda 112 milyar m³… 85 milyon nüfusumuz olduğunu varsayarsak kişi başına 1300 m³ suyumuz var. Türkiye su stresi içerisinde olan bir ülke. Yıllık kişi başına düşen su arzına göre de su tüketimleri dersek, 8 bin ve 10 m³ olan ülkeler su zengini, bin ve 2 bin m³ su stresi çeken, bin m³’den az ülkeler su kıtlığı çeken, su fakiri ülkeler olarak kabul edilmektedir. Bizim ülkemiz neydi? 1300 m³… Artan nüfus, bozulan iklim koşulları göz önüne alındığında biz koşarak su fakiri ülke olma yolunda ilerliyoruz. Peki, bunları tespit ettik, ben ne yapabilirim? Bizi izleyen güzel insanlar, yapacağımız çok güzel bir şey var. Yine uzmanlar oturmuşlar, çalışmışlar. 4 kişilik bir aile, biraz sonra size sayacağım önlemlere dikkat ederse… Evlerinde, iş yerlerinde bu konulara dikkat ederlerse yılda tam 140 ton su tasarruf edebiliyor. TÜİK verileriyle 2030 yılında 100 milyonu aşacağı tahminiyle, su potansiyelimizin bozulmadan korunmasıyla bile ülkemiz bin m³ su ile su kıtlığı çeken, su fakiri bir ülke olacaktır. Basit önemlerle yılda toplam 140 ton suyu nasıl tasarruf edebiliriz? Bunu uzmanlar 4 kişilik bir aile örneği ile çalışmış. Musluklarımızı tamir ettireceğiz, evimizde damlatan musluk asla olmayacak. Sebzelerimizi su dolu bir kapta yıkayacağız. 4 kişilik bir aile 1 yılda sadece bunu yaparak 18 ton suyu tasarruf edebiliyor. Diş fırçalarken, tıraş olurken, abdest alırken suyumuzu boşa harcamazsak tam olarak 48 ton… 4 kişilik bir aile duş süresini 1 dakika kısaltırsa suyumuzu 18 ton tasarruf edebileceğini biliyor mu? Bulaşıkları makinayla yıkarsak 26 ile 40 ton arası tasarruf yapabiliyoruz. Hanımlar elde bulaşık yıkmaya son… Sifonu gereksiz kullanmayarak 16 ton suyu boşa harcamayız. Tabi ki evlerde ve sokakta halı yıkama, araba yıkama yasaklanmalı, bahçe sulamaları da usulüne uygun yapılmalı. Ben size bunu anlatırken ne dedim? 14 milyon m³ su tasarrufu edelim. Neden ısrarla 14 milyon m³ diyorum biliyor musunuz? Gökçe barajı tam dolu olduğunda su hacmi ne kadar? 36 milyon m³… Ama baraj fiziki koşullarından dolayı asla hareket edemiyor. Fazlalaştığında fiziki özelliklerinden dolayı 22 milyon m³’e kadar kullanılabiliyor. Yalova’daki nüfusu 300 binden hesaplarsak, yaz nüfusu, kış nüfusu demiyorum. Üçe bölüyorum, 100 bin hane olduğumuzu varsayarsak yaklaşık 14 milyon m³ su tasarrufu etmiş oluruz. Yukarıdaki basit önlemlerle… 22 milyon m³ hacme sahip bir barajımız var. Yalovalar 100 bin hane olarak düşünürsek 14 milyon m³ su tasarruf edebilirler. Beni dinlediğinizi için teşekkür ediyorum. Size iyi günler diyorum” ifadelerini kullandı.
Konuşmacı/Arzu Demir
Kameraman/Duygu Saral
