Yurt genelinde hava sıcaklarının düşmesiyle doğalgaz kullanılmayan çoğu evde ısınılması için soba yakılmaya başlandı. Bu nedenle karbonmonoksit gazına bağlı zehirlenme vakalarında artış gözlemlendi.
Karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı soba borularının muhakkak temizlenmesi gerektiğine dikkat çeken Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdurrahman Şenyiğit, mutlaka yatmadan önce sobanın tamamen söndürülmesi gerektiğini söyledi.
Karbonmonoksit zehirlenmelerinde son birkaç gün artış gözlemlendiğini ifade eden Prof. Şenyiğit, “Havaların soğumasıyla birlikte kırsal kesimlerde sobalar yanmaya başladı. Özellikle odun ve kömür yakılmasına bağlı olarak soba zehirlenmesiyle ilgili vakalar bildirilmiştir. Bu son derece korkutucu ve önlenebilen bir durumdur. Soba kurulmadan önce özellikle baca temizliğinin yapılması lazım. Bu hayati öneme haizdir. Soba borularının çok ciddi bir şekilde temizlenmesi lazım. Soba yakıldığı zaman özelikle lodosun estiği bölgelerde ters akıma bağlı olarak duman içeri girmektedir ve karbonmonoksit birikmesine bağlı 1-2 saatlik temasta bile hasta kendi yaşamını yitirebilmektedir” dedi.
Ters rüzgarın olduğu günlerde gerekirse sobanın yakılmamasını belirten Şenyiğit, “Sadece lodosun etkili olduğu yerlerde değil, rüzgarın çok estiği veya ters estiği yerlerde tekrar soba dumanı içeriye girmesine bağlı olarak maalesef bu vakalarda bu tür durumlar olmaktadır. Normal tedbirlerle önlenebilecek bir durumdur. Mutlaka yatmadan önce sobanın tam söndürülmesi lazım. Çünkü eğer soba yanmaya devam ederse o zaman mevcut durumda gece yatan kişinin bunun farkında olmadığı için ters akıma bağlı olarak duman içeri birikmekte ve ölüme neden olmaktadır. Vatandaşlarımızın soba yakma durumu da önemli. Soba çok doldurulduğu zaman ve alttan yakılınca üste doğru mesafeyi aldığı için uzun süre yanmakta, ancak maalesef daha fazla karbonmonoksit üretilmektedir ve daha faza zehirlenmeye neden olmaktadır. Onun için kırsal kesimlerde soba yakmaya yakın yani saat 21.00 - 22.00 civarı mutlaka bunların göz ardı edilmemesi lazım” ifadelerinde bulundu.
Bu belirtilere dikkat
Zehirlenme sonucu ortaya çıkan belirtileri açıklayan Şenyiğit, şunları söyledi: “Soba zehirlenmelerini vatandaşlarımız nasıl anlayabilir. Maalesef bunu çok net ortaya çıkarabilecek bir durum yok. Ama hafif bir baş ağrısı, şuur Bulanıklığı durumu ve gözlerde kanama olduğu zaman mutlaka ortamı terk edilmesi gerekilmektedir. Çünkü karbon monoksit kana karıştığı zaman oksijenle yarışmakta ve hücrelerin ölümüne yani dolayısıyla ölüme neden olmaktadır.”
Muhammet Hüseyin İçli - Hasan Alan / DİYARBAKIR (İHA)
