Çilek yetiştiriciliğinde ki detaylara değinen ve çiftçi sorunlarını da dile getiren üretici Haşim Öndül, başka arazim olsa oralarada çilek ekerdim ifadelerine yer verdi. Yüksek aramoya sahip olan Sermayecik Çilekleri, zaman içersinde ekenlerin sayısında azalma olması dikkatlerden kaçmadı.
“Sermayecik köyünde halkından çilek ve kiraz işi yaparım. Çileğimiz sanandreas cinsidir. Ilk olarak bu köyde denendi. Devletimiz yardım etti verdiler. Şimdi biz devam ediyoruz. Istanbul'a gönderiyoruz hala. Yediveren cinsidir. Kasım eğer 3 sene toplarız yerinden yerinin başka yere değiştiririz. Yani müşteri bulmakta da zorlanmıyor. Çok yerden almaya geliyorlar. Yani bir de biraz daha destek olursak daha iyi olacak.”
“ya fiden yetiştireceksin ya çilek üreteceksin”
Ne tarz desteklere ihtiyacınız var sorusuna üretici Haşim Öndül, fide, gübre desteği olunursa mutlu oluruz ifadelerine yer verdi. Çilek fidelerini kendi ekmediklerini dışardan aldıklarını belirten Öndül, “Fide desteği olur gübre desteği olur, bu gibi şeylerde destek olunursa daha iyi olur, mutlu oluruz. Bu çileğin fidesi özel olarak geliyor, yaptırılıyor, şimdi çilek yapıyorsa fide alamıyorsun, ondan yetiştirmiyoruz. Yani fide alırsan çilek yapmıyor. Yani bize destek olunursa bu sene 40 kilo 50 liradan burada müşteri bulduk. Devamlı arayan var talepleri yetiştiremiyoruz. Yani şu anda benim 4 dönüm falan çileğim var. Burada kirazımda var da kirazlarda yok bu sene.”
Kirazında ki azalışının havalardan kaynaklandığını ifade eden Öndül “Üç dönüm kirazım var burada. Havalardan dolayı olduğunu sanıyorum yani genelde herkes de yok bu bölgede.
Maaliyetler Hale Gidene Kadar Yükseliyor!
Sermayecik Çileğini köye gidip alan vatandaşlar, tarladan kilosunu 40-50 liradan alırken halden çıkış maaliyetinin 70-80 lira olduğunu ifade etti. Maaliyetlerin fazla olması nedeniyle halden çıkış fiyatlarının bu şekilde olduğunu belirten Haşim Öndül, “Bu sene çileği hale çok az gönderdik, çok masrafı var. 40 TL bir sandığın İstanbul'a gitmesi. Bunun %12 kesintisi var. O var bu var ama burada 50 TL versem 50 TL cebime kalıyor, 40 liraya versem 40 TL cebime kalıyor. Kooperatif arabası geliyor Tokmak’tan, o götürüyordu bu seneye kadar. Yani bu sene pek gelmedi mal da azaldı eken de azaldı.”
Üretim azaldı, Çilek Festivali Hayal Oldu!
Çilek Üretiminde azalma olduğunu dile getiren Öndül maaliyetlere değindi. İmeci üsulü masrafları azaltmaya çalışan Üretici Öndül, “Bir işçinin maliyeti şu anda 700-800 liradan 1.000 liradan aşağı işçi yok. Biz öyle böyle kız var bir de o getiriyor, komşular getiriyoruz. 5-6 tane hane kaldık eken, daha önceden koca köyün herkes de ekiyordu Festival 2 senedir mi ne olmuyor, bundan sonra da zor.” dedi.
Destelenmesi gerektiğini ifade eden üretici Öndül, “Çilekten başka bir şey yok yani kurtuluş köyde. Kiraz yapmadı kaldı bu sene ama bu yediveren. Bu ay yapmadı, bir ay sonra yapıyor.”
Daha önceden devletin fide desteği olduğunu belirten öndül, artık eskisi kadar desteklenmediğini ifade etti. Üretiçi Çiftçi Öndül, “Önceden fide desteği verdiler, iyi oluyordu. Fide desteği olsa, ben de naylonunu alırım, hortumumu alırım, gübresini alırım, yarı yarıya kattıklarının iyi oluyordu. Eken insanlara, tekrardan fidan verseler iyi olur.”
“Büyük Çiftçiyi Değil Ufak Çiftçiyi Desteklesinler!”
Devletten isteğiniz nedir sorusuna Sermayecik Çilek üreticisi Haşim Öndül, “Devletten istediğimiz büyük çiftçiyi desteklemesinler, ufak çiftçiyi desteklesin. Büyükler zaten büyük.” Dedi.
Kasıma Kadar Çilek Hasatı !
İki tane büyük göletlerinin olduklarını, damlama sistemiyle çilekleri suladıklarını ifade eden, üretici çiftçi Öndül, eski yöntemede değindi. Önceden atalarından gördüklerinde tek ekin alırken, artık yedi veren olduğu için devamlı alabildiklerini ifade eden Öndül,
“Bu yöndeme 2004 de geçildi. Yere ekiyorduk topla bir sefer ama bu böyle değil. Şimdi bu bir ay ara verecek bir daha işte Temmuz sonuna mı olur, temmuzun başında mı olur bir daha kasıma kadar toplaya ama bu. ” dedi. Sera, kanal sistemi zor geldiği için bu tarz ekini tercih ettiklerini belirten öndül her ikisininde kendilerine göre artı ve eksileri olduğunu ifade etti. Çilek tarlasını domuzlardan korumak için güneş panelli koruma yaptıklarını akşamları, domuzlar yemesin diye ekinlerini güvene aldıklarını, çok hafif bir elektirik akımının olduğunu ifade etti. Sermayecik çileğinin yüksek aramosu ile bir avuç çilek yediğinizde hemen doyduğunuzu, çileğin gözeneklerinin iri iri olduğunu belirtti.
Özel Haber : Duygu Saral
