Uyuşturucu kullanımının sağlığa olan zararları arasında zihinsel ve fiziksel sağlık sorunları başı çekiyor. Madde bağımlılığı için gençler, özellikle de 15-25 yaş arasındakiler büyük risk altındadır. Ancak ne yazık ki günümüzde madde kullanımına başlama yaşı 15 yaşın altına düşmüştür. Gençler genel özellikleri itibariyle, meraklı, cesaretli, yeniliklere açıktır. Duyguları çabuk değişir. Çabuk sevinir, çabuk üzülürler. Başarılı olmaktan hoşlanırlar. Dış görünüşe önem verirler. Ebeveynlerinden ziyade arkadaşlarının sözlerine ve davranışlarına önem verirler. Bu nedenle arkadaş grubu madde bağımlılığı açısından önemlidir. Madde satıcıları gençlere, yetişkinler aracılığı ile değil arkadaşları aracılığıyla ulaşmaya çalışır. Sıkıntı ve gerginlik duyulan durumlarda, arkadaş tarafından verilen ve içeriğinde ne olduğu bilinmeyen ilaçların alınması ile madde kullanımına başlanabilir. Ülkemizde yapılan araştırmaların verilerine göre, bağımlıların %70’i 20 yaş altı gençlerdir. Madde ile ilk temas genelde 12-17 yaş arasında olmaktadır.
Birçok uyuşturucu maddenin kullanımı, akut etkilerle başlar. Bunlar arasında yüksek kalp atış hızı, yüksek tansiyon, bulanık görme, kusma ve bilinç kaybı gibi belirtiler bulunur. Ancak, daha uzun vadeli etkiler de son derece ciddi olabilir. Uzun süreli uyuşturucu kullanımı, beyin fonksiyonlarını etkileyebilir ve zihinsel sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle gençlerde, beyin gelişimi üzerinde kalıcı hasarlara neden olabilir. Ayrıca, akciğerlerde hasara, karaciğer problemlerine, kalp hastalıklarına ve bağışıklık sistemini zayıflatmaya yol açabilir.Bununla birlikte, uyuşturucu kullanımı ruh sağlığı üzerinde de olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Depresyon, anksiyete, paranoya ve halüsinasyonlar gibi ruhsal bozukluklar sıkça görülür.
Madde bağımlılığı da yaygın bir sorundur ve bu da kullanıcıları hayatlarını riske atmaktadır. Uyuşturucu kullanımının sağlık üzerindeki zararları, sadece bireyleri değil, aynı zamanda aileleri ve toplumu da etkiler. Bu nedenle, uyuşturucu kullanımının önlenmesi ve tedavisi için toplumun geniş katılımı ve destek sağlanmalıdır. Sağlık uzmanları, uyuşturucu kullanımının zararları konusunda kamuoyunu bilgilendirmenin ve erken müdahalenin önemini vurguluyorlar.
Madde kullanan kişi nasıl anlaşılır?
1- Odasında yalnız vakit geçirmeyi tercih eder.
2- Arkadaş çevresi sürekli değişir.
3- Para harcamasında artış görülür, harcamaları arasında dengesizlik vardır. Çalma davranışı görülebilir.
4- Okula devamlılığı azalır, okul başarısı düşer.
5- Maddeye gereksinimleri yaklaştığında, gözlerinde sulanma, burun akıntısı görülür.
6- Göz bebekleri büyüyebilir veya küçülebilir. Bunu gizlemek için güneş gözlüğü takar.
7- Aşırı terleme görülür.
8- Vücutlarında iğne izleri, morarma, damarları üzerinde iltihaplanmış bölgeler görülür. İğne izlerini saklamak için sıcak havalarda uzun kollu giyinir.
9- Uyuşuk, uykulu, huzursuz görünür.
10- Madde elde etmek amacıyla belirli zamanlarda ortadan kaybolur ve kanunsuz işlere karışabilir.
Uyuşturucu Kullanımının Cezai Boyutu Nedir?
Esrar, eroin, kokain vb. uyuşturucu maddeyi kişisel kullanım amacıyla satın alan, herhangi bir surette uyuşturucu maddeyi kabul eden, kullanma amacıyla bulunduran veya herhangi bir şekilde uyuşturucu madde kullanan kişi Türk Ceza Kanunu madde 191’de düzenlenen uyuşturucu madde kullanma veya bulundurma suçunu işlemiş olur. TCK m.191’deki suç genel olarak iki farklı şekilde işlenebilir:
1- Uyuşturucu madde kullanma,
2- Kullanmak amacıyla uyuşturucu madde bulundurma, satın alma veya kabul etme.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma; bir kimsenin, uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi, ağız ya da burun yoluyla ya da damarına veya deri altına şırınga ederek veya ettirerek ya da başka bir biçimde vücuduna alması olarak tanımlanmaktadır. Yargıtay kararlarına göre, uyuşturucu madde bulundurmanın uzun veya kısa süreli olmasının suçun oluşumu açısından bir önemi bulunmamaktadır. Kişisel ihtiyacı aşacak ölçüde uyuşturucu madde bulundurulması halinde isse fail, uyuşturucu madde ticareti suçu ile cezalandırılmaktadır.
Cezası: Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunun; okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına 200 metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılır. Yani, bu halde suçun cezası 3 yıldan 7,5 yıla kadar hapis cezasıdır.
Mahkumiyet halinde uygulanan tedbir: 5275 sayılı Kanun madde 105/A-5: Türk Ceza Kanunu’nun 191. maddesinde yer alan kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçundan hükümlü olanlar ayrıca tedavi ve rehabilitasyon programlarına katılma yükümlülüğüne tabi tutulur.
Etkin Pişmanlık: Türk Ceza Kanunu madde 192 gereğince bu suç kapsamında etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanmak mümkündür.
Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi, resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettiğini merciine haber vererek suçluların yakalanmalarını veya uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ele geçirilmesini kolaylaştırırsa, hakkında cezaya hükmolunmaz.
Bu suçlar haber alındıktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çıkmasına ve fail veya diğer suç ortaklarının yakalanmasına hizmet ve yardım eden kişi hakkında verilecek ceza, yardımın niteliğine göre dörtte birden yarısına kadarı indirilir. Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, hakkında kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayı soruşturma başlatılmadan önce resmi makamlara başvurarak tedavi ettirilmesini isterse, cezaya hükmolunmaz.
Şikayete tabi olup olmaması: Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak suçu takibi şikayete bağlı suçlar kategorisinde olan suçlardan değildir. Bu nedenle, suçun takibi için herhangi bir şikayet süresi yoktur. Kamu davası olarak açılır.
HABER/ RÜMEYSA ŞAHİN
