Külliye'deki toplantı öncesi Bakan Vedat Işıkhan ve TÜRK-İş Başkanı kritik bir görüşme gerçekleştirmişti. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Işıkhan, TÜRK-İŞ Başkanı ile yaptığı görüme sonrasında "Asgari ücrete dair istişareler devam ediyor. Netleşince duyuracağız" ifadelerini kullanmıştı. Türk-İş Başkanı "Bugüne kadar tam 28 gün geçti hiç rakamla ilgili bir şey konuşmadık. Rakamı şimdi Cumhurbaşkanı'na söyleyeceğiz" diye konuşmuştu.
İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun 2024'te geçerli olacak asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında 3. toplantısını bugün gerçekleşiyor. Tespit komisyonu ilk toplantıyı 11 Aralık'ta, ikinci toplantıyıda 18 Aralık'ta gerçekleştirmişti. Komisyon tarafından müzakereler sürdürülürken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan asgari ücret zammını konuşmak için, işçi, işveren ve hükümet temsilcilerini Beştepe'ye davet etmişti.
Türk-İş Başkanı Atalay ile TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol'un Beştepe'de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşmesi ve asgari ücretin bugün açıklanması bekleniyor.
Bakan Işıkhan: “(Asgari ücret) İstişareler devam ediyor, belli olunca resmi açıklama yapacağız"
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, TÜRK-İŞ'i ziyaretinin ardından asgari ücretle ilgili yaptığı açıklamada, “İstişareler devam ediyor. Belli olunca resmi açıklama yapacağız" dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, yeni yılda geçerli olacak asgari ücret rakamını belirleme çalışmaları çerçevesinde TÜRK-İŞ'i ziyaret etti. Bakan Işıkhan'ı TÜRK-İŞ Genel Merkezi girişinde TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcıları Ramazan Ağar, Eyüp Alemdar ve Nazmi Irgat karşıladı. Saat 15.00’de başlayan ve yaklaşık 1 saat süren görüşme sonrası kısa bir açıklama yapan Bakan Işıkhan, “İstişareler devam ediyor. Belli olunca resmi açıklama yapacağız" diye konuştu.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun gerçekleştirdiği iki toplantının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan tarafları gün içerisinde kabul etmesi ve yeni yılda geçerli olacak asgari ücretin Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanması bekleniyor.
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Atalay: “(Asgari ücret) Toplumu razı edecek bir rakam gelirse kabul ederiz”
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) Genel Başkanı Ergün Atalay, asgari ücretin 8 milyon çalışanı ilgilendirdiğini belirterek, "Burada toplumu razı edecek bir rakam gelirse kabul ederiz” dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, yeni yılda geçerli olacak asgari ücret rakamını belirleme çalışmaları çerçevesinde TÜRK-İŞ'i ziyaret etti. Bakan Işıkhan'ı TÜRK-İŞ Genel Merkezi girişinde TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcıları Ramazan Ağar, Eyüp Alemdar ve Nazmi Irgat karşıladı. Saat 15.00’da başlayan ve yaklaşık 1 saat süren görüşmenin ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan TÜRK-İŞ Genel Başkanı Atalay, “Bugüne kadar asgari ücretle ilgili hiçbir açıklama çıkmadı. Bazı yerler birtakım rakamlar açıkladı, biz hiçbir şey söylemedik. Şimdi biz oraya gideceğiz. Bize söylenen rakam kafamıza uyarsa biz de istediğimiz rakamı söyleriz. Zannediyorum şu an külliyeye gidiyoruz. Otururuz rakamları söyleriz, kanaatimizi söyleriz, dediğimiz yerde dururuz. İnşallah bizim arzu ettiğimiz bir rakam olur. Rakamı onlar ilk önce bize sunsunlar, ondan sonra biz açıklayacağız. Bakan bey de bize rakam sormadı. Cumhurbaşkanımız sorsun, ilk önce işveren ile hükümet söylesin, ondan sonra da biz anlatırız” ifadelerini kullandı.
“Uzlaşmasak da ‘masada yokuz’ deriz, işin içinden çıkarız”
Atalay, uzlaşma olmaması konusunda sorulan soruya ise, “Uzlaşırsak masada konuşmaya devam ederiz, uzlaşmasak da ‘masada yokuz’ deriz, işin içinden çıkarız olur biter. Burada asgari ücret 8 milyon çalışanı ilgilendiriyor. Kimsenin vebaline girecek halimiz yok. Komisyon ne diyorsa onu yapıyoruz. Masada 4 tane işçi var ve Ramazan Bey da işin başında. Hepsini onlarla beraber yapıyoruz, beraber çalışıyoruz. Geçim şartları, market fiyatları ortada. Kafamıza estiği gibi söylemiyoruz bunları. Burada toplumu razı edecek bir rakam gelirse kabul ederiz” cevabını verdi.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun gerçekleştirdiği iki toplantının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan tarafları gün içerisinde kabul etmesi ve yeni yılda geçerli olacak asgari ücretin Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanması bekleniyor.
Peki Türk-İş ‘in resmi sitesinde yayınlanan KASIM 202
3 AÇLIK VE YOKSULLUK SINIRI”da hangi rakamlar yer alıyordu?
“TÜRK-İŞ KASIM 2023 AÇLIK VE YOKSULLUK SINIRI
Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 14.025 TL’ye yükseldi.
- MUTFAK ENFLASYONU AYLIK %2,49 ON İKİ AYLIK %80,12, YILLIK ORTALAMA %86,42 ORANINDA ARTTI.
- DÖRT KİŞİLİK AİLENİN AYLIK GIDA HARCAMASI TUTARI (AÇLIK SINIRI) 14.025 TL,
- GIDA İLE BİRLİKTE DİĞER TÜM TEMEL HARCAMALARI İÇİN HANEYE GİRMESİ GEREKEN TOPLAM GELİR TUTARI (YOKSULLUK SINIRI) İSE 45.686 TL,
- BEKÂR BİR ÇALIŞANIN AYLIK YAŞAMA MALİYETİ 18.239 TL‘YE ULAŞTI.
TÜRK-İŞ Açlık Sınırı Endeksi (TASE Ocak 2021=100) Kasım’23: 526,78[1]
TÜRK-İŞ Araştırmasının 2023 Kasım ayı sonucuna göre;
- Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 14.025 TL’ye,
- Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlariçin yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 45.686,81 TL’ye,
- Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 18.239,8 TL’ye yükseldi.
Çizelge 1: Dört Kişilik Ailenin Açlık ve Yoksulluk Sınırı (TL/Ay)* |
||||
Kasım 2022 |
Aralık2022 |
Ekim 2023 |
Kasım 2023 |
|
Yetişkin Erkek Gıda Harcaması |
2.349,54 |
2.451,55 |
4.112,57 |
4.213,41 |
Yetişkin Kadın Gıda Harcaması |
1.862,43 |
1.951,20 |
3.322,78 |
3.398,12 |
15–19 Yaş Grubu Çocuk GıdaHarcaması |
2.319,54 |
2.421,55 |
4.060,07 |
4.160,91 |
4–6 Yaş Grubu Çocuk Gıda Harcaması |
1.255,34 |
1.306,27 |
2.188,57 |
2.253,41 |
Açlık Sınırı (4 Kişilik Ailenin Gıda Harcaması) |
7.786,85 |
8.130,57 |
13.683,99 |
14.025,85 |
Yoksulluk Sınırı (4 Kişilik Ailenin Toplam Harcaması) |
25.364,30 |
26.483,94 |
44.573,30 |
45.686,81 |
* Harcama tutarları, yuvarlama nedeniyle, toplamda farklı olabilmektedir.
TÜRK-İŞ’in verilerine göre “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Kasım 2023’te şu şekildedir:
- Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre % 2,49 oranında gerçekleşti.
- On bir aylık değişim oranı ise % 72,50 olarak tespit edildi.
- Son on iki ay itibariyle değişim oranı % 80,12 oldu.
- On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı ise % 86,42 olarak hesaplandı.
Çizelge 2: Gıda Harcamasındaki Değişim % |
||||
Kas’21 |
Kas’22 |
Aralık’22 |
Kas’23 |
|
Bir Önceki Aya Göre Değişim Oranı |
3,71 |
4,87 |
4,41 |
2,49 |
Bir Önceki Yılın Aralık Ayına Göre Değişim Oranı |
– |
90,02 |
98,41 |
72,50 |
Son On İki Ay İtibariyle Değişim Oranı |
– |
137,38 |
98,41 |
80,12 |
On İki Aylık Ortalamalarla Değişim Oranı |
– |
– |
106,28 |
86,42 |
TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve doğrudan piyasadan derlenen fiyatlara göre, gıda ürünlerinde Kasım 2023 itibariylegözlemlenen değişim harcama gruplarına göre şu şekilde oldu:
●Süt, yoğurt, peynir grubunda;
Süt fiyatları geçen aya göre %8,5 artarak marketlerde ortalama litresi 34,5 TL’den satılmakta. Peynir ve yoğurt fiyatları ise geçen ayki seviyesini korudu.
●Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohum ürünlerinin bulunduğu grupta;
Et fiyatlarında geçen aya göre ciddi bir değişiklik görünmemekte olup, marketlerin pek çoğunda dana kıyma ortalama 331 TL’den, dana kuşbaşı ise ortalama 356 TL’den reyonlardaki yerini aldı.
Tavuk fiyatları kasım ayında kg fiyatı ortalama 69 TL ile marketlerde yer alırken, yumurtanın tanesi ortalama 3,77 TL’den satılarak geçen aya göre bir miktar düştü.
Geçen ayda olduğu gibi bu ayda hamsi tezgahlarda kg fiyatı 100 TL’den satılmaya devam etmekte. Kış mevsimine girdiğimiz bu günlerde balık çeşitliliğinin artması sebebiyle tezgahlarda en çok talep gören deniz balıkları bu ay ortalama 172 TL’den satıldı.
Kuru baklagillerin tamamında artış yaşandı. Bu grupta en yüksek artış nohutta görüldü. Nohut geçen aya göre ortalama %21 artış gösterdi. Kasım ayında nohut fiyatları marketlerde ortalama kg fiyatı 85 TL’den yerini aldı.
●Ekmek ve tahıllar grubunda;
Ankara’da 200 gramlık ekmek fiyatı 7 TL’den satılmaya devam etmekte. 4 kişilik ailenin aylık sadece ekmek masrafı 735 TL.
Tahıllar grubunda geçen aya göre az da olsa bir artış yaşanmakta. Kasım ayı içinde pirinç fiyatları ortalama kg fiyatı marketlerde 71 TL’den satılmakta olup, bulgur, un ve irmik fiyatları ise geçen aya göre sınırlı seviyede arttı.
●Taze sebze-meyve grubunda;
Bu ay sebze fiyatlarında karnabahar ve köy biberinde yüksek fiyat düşüşü gözlemlendi. Geçen ay köy biberi pazar tezgahlarında ortalama 35 TL’den satılırken bu ay ortalama 20 TL’den satıldı. Karnabaharda geçen ay kg fiyatı ortalama 37,5 TL’den satılırken bu ay ortalama 20 TL’den satıldı.
Ispanak, semizotu, yeşil soğan, kabak, patlıcan, salatalık ve kara lahana fiyatları tezgahlarda geçen ayki fiyatlarını korudu.
Meyve tezgahlarında üzüm ve hurma ortalama kg fiyatı 50 TL olarak dikkatleri üzerine çekerken, sezonundan kaynaklı portakal ortalama 35 TL fiyatla tezgahlarda yerini aldı. Geçen ayda olduğu gibi bu ayda en düşük fiyatlı meyve mandalina oldu. Mandalina kg fiyatı 12,5 TL’den satılmakta.
Ortalama sebze (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık vb. salata yeşillikleri dâhil değil) kg fiyatı 24,40 TL, ortalama meyve kg fiyatı 36,41 TL oldu. Hesaplamada -bu ay- 25’i sebze ve 8’i meyve olmak üzere toplam 33 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 25,64 TL olarak tespit edildi (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık gibi salata yeşillikleri bu hesaplamada “Ortalama Meyve-Sebze Fiyatı”na dâhil edilmektedir).
●Temel yağ ürünlerinin bulunduğu grupta;
Avrupa’daki kuraklık ve buna bağlı olarak İspanya ve İtalya’daki zeytin ve zeytinyağı üretiminin düşmesi dünya üretimine de yansıdı. Ülkemizdeki zeytinyağı fiyatlarındaki artışın önemli faktörlerinden birisi de dış talebin artması. Avrupa’da yaşanan kuraklık nedeniyle zeytinyağı üretiminin düşmesi sonucu bu ülkelerin Türkiye’deki zeytinyağına olan talepleri arttı. Üreticinin artan maliyetleri ve dışarıdan gelen talep nedeniyle zeytinyağı fiyatları diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de artmaya devam etmektedir.
Zeytin yağı fiyatlarındaki artış bu ayda devam etmekte. Zeytinyağı fiyatları marketlerde ortalama litresi 300 TL’den satılmakta. Ayçiçek yağında ise fiyatlar geçen aya göre aynı kaldı. Tereyağı fiyatları ise bu ay %6 arttı.
●Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden;
Zeytinyağı fiyatlarının artmasına sebep olan etkenler, zeytin fiyatlarınında artmasına sebep oldu. Siyah zeytinin kilosu ortalama 223 TL’den, yeşil zeytinin kilosu da ortalama 168 TL’den satılmakta.
Bu grupta yer alan şeker, reçel, çay, ıhlamur ve bal fiyatları geçen ayki seviyelerini korurken, pekmez de ise kısmi düşüş gerçekleşti.”
TİSK’İN 11 Aralıkta Asgari Ücret ile bağlantılı yaptığı açıklama ise şu şekildeydi:
“Süreci Tüm Tarafların Beklentilerini Karşılayacak Dengeli Bir Rakam Ve Mutabakat İle Tamamlamak İstiyoruz
SÜRECİ TÜM TARAFLARIN BEKLENTİLERİNİ KARŞILAYACAK DENGELİ BİR RAKAM VE MUTABAKAT İLE TAMAMLAMAK İSTİYORUZ
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol, Asgari Ücret Tespit Komisyonu açılışında bir konuşma gerçekleştirdi.
Akkol, yaptığı konuşmada şu ifadelere yer verdi:
“Bugün Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun ilk toplantısı için bir aradayız. Bu süreç sonunda, belirlenecek ücretin şimdiden ülkemiz için hayırlı olmasını diliyoruz. Umut ediyoruz ki bu toplantıların sonucunda tüm taraflar için fayda yaratacak bir kararla süreci tamamlayacağız.
Bu yıl, devletimiz, işçi kesimimiz ve işverenler olarak asgari ücrette yıl sonunu beklemeden ara dönem artış konusunda mutabık olmuştuk. Bütün imkanlarımızı zorlayarak hem çalışma arkadaşlarımızı hem işletmelerimizi gözeten bir rakamda anlaşmıştık.
İçinde bulunduğumuz bu asgari ücret sürecinde de, sosyal diyalog ile çalışma arkadaşlarımızın ve işletmelerimizin beklentilerini dikkate alan, sürdürülebilir ve dengeli bir rakam için masada olacağız.
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu olarak her zaman savunduğumuz önceliklerimiz bulunuyor.
- Birincisi; ülkemizin sürdürülebilir refahı.
- İkincisi; çalışma arkadaşlarımızın enflasyon karşısında korunması.
- Üçüncüsü ise işletmelerimizi ve üreticilerimizi ayakta tutarak, üretimin ve istihdamın devamlılığının sağlanması.
Malumunuz, 2022 yılı itibariyle ücretler üzerindeki vergi yükünün hafifletilmesi konusunda tarihi öneme sahip bir değişikliğe imza atıldı. Tüm ücretlerde, asgari ücret tutarı gelir ve damga vergisinden muaf tutuldu. Bu dönemde de ekonomimizde devam eden iyileşme sürecinin korunmasını, büyümenin sürdürülebilirliği için, üretim ve istihdamı destekleyici bir dengenin tesis edilmesini son derece önemsiyoruz.
Burada çok kritik bir dengeden söz ediyoruz. Her zaman söylediğimiz gibi, işçi olmadan işveren olmaz, işveren olmadan işçi olmaz, devletimiz olmadan bunların hiçbiri olmaz.
Bununla birlikte, devletimiz tarafından istihdamın korunması ve artırılması için verilecek destekler de oldukça kıymetli. Yapılacak çalışmaların tüm iş yerlerini kapsayacak şekilde hayata geçirilmesinin kritik olduğunu düşünüyoruz. Bu yaklaşımla, küçük-büyük demeden tüm işletmelerimizin karşılaştığı risklerin, bilhassa ürettikleri faydalarla birlikte değerlendirilmesini bekliyoruz.
Bir diğer konu, şüphesiz ki, artan yaşam maliyetlerine karşı tüm çalışanların gelirlerinin korunması. Bunun için atılabilecek en önemli adımlardan birinin de vergi dilimlerinde yapılacak güncelleme olacağı kanaatindeyiz.
Hem çalışanlar hem işverenler hem de tabi ki ülkemiz için olumlu, bol istişareli, kutuplaşmalardan uzak, birlik beraberlik içerisinde bir süreç olmasını temenni ediyorum. Biz bu süreçte, elimizden gelen tüm çabayı fazlasıyla göstereceğiz. Tüm bunların ışığında, bu süreci en hızlı biçimde ve tüm tarafların beklentilerini karşılayacak şekilde dengeli bir rakam ve mutabakatla tamamlamak istiyoruz. Sadece sonucun değil, bu istişare sürecinin de olumlu geçmesini bir kez daha diliyor, saygılarımı sunuyorum.” ifadeleri yer almıştı.
Haber : Duygu Saral