Piyasa gözetimi ve denetimi (PGD) faaliyetleri çerçevesinde yapılan denetimlere ait 2022 yılı verilerinin değerlendirildiği Piyasa Gözetimi, Denetim ve Ürün Güvenliği Değerlendirme Kurulu Toplantısı, Ticaret Bakanlığı Söğütözü Yerleşkesi Turkuaz Salon’da gerçekleştirildi. Ticaret Bakanı Ömer Bolat'ın ev sahipliğindeki toplantıya Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile farklı kamu kuruluşlarından bakan yardımcısı, genel müdür, bürokrat ve temsilciler katıldı.
Toplantıda konuşan Bakan Yumaklı, bakanlık olarak ana görevlerinden birinin gıda arz güvenliğini temin etmek olduğunu belirterek, “Ancak diğer taraftan da güvenilir gıdayı sağlamaktır ve bunun için hem üreticilerimizin hem de tüketicilerimizin haklarını korumaktır. Halkımızın yeterli ve güvenilir gıdaya ulaşması için 81 ilde yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Bakanlığımızın piyasa gözetimi ve denetimini yapmakla yükümlü olduğu ürünler, gıda ürünleri ve gıdaya ilişkin madde, materyal ve ham maddeler. Yani aslında ülkemizde 7'den 77'ye her gün tükettiğimiz ürünler demek daha doğru olur. Bu nedenle piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerinde bakanlığımızın sorumluluğunun farkındayız ve omuzlarımızda bu sorumluluğu hissediyoruz” dedi.
Türkiye’de en fazla piyasa gözetimi ve denetimi yapan bakanlık olduklarını aktaran Yumaklı, “Faaliyetlerimiz üç ana noktada devam ediyor. Bunlardan birincisi halk sağlığımız için en çok önem verdiğimiz gıda maddeleri, gıdalarla temas eden madde ve malzemeler, yem, bitki koruma ürünleri ve veteriner tıbbi ürünler alanındaki denetimler. İkinci grupta tarımsal üretim için girdiler. Ve bunların içerisinde en önemli iki madde gübre ve tohum. Üçüncüsü ise tütün mamulleri ve etil alkol ile ilgili denetimler. Kıymetli bakanların değerli katılımcılar, ülkemizde son 21 yılda birçok konuda başarılı ve hakikaten sonucu itibarıyla üretimi artırıcı konular gerçekleştirildi. Gübre üretimi ile alakalı 7 milyon 300 bin ton kurulu kapasitemiz var. Yurt içi arzla alakalı herhangi bir problemimiz yok. Bunların güvenliği noktasında denetimler yoğun bir şekilde gerçekleştiriliyor. 2022 yılında bin 700 olan denetim sayımızı 31 kat artışla 52 bin 162’ye çıkarmış bulunmaktayız. 195 ürün uygunsuz şekilde tespit edildi ve 16 milyon liralık para cezası uygulandı” diye konuştu.
Türkiye’de üretilen ve kullanılan tohumların yüzde 97'sinin yurt içerisinde üretildiğini belirten Bakan Yumaklı, “Bu konuda piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerimiz sağlıklı ve etkin bir şekilde devam ediyor. Bu yıl tohumculukla alakalı 29 bin denetim gerçekleştirildi. 97 ülkeye tohum ihracatı gerçekleştirildi. Bu konuda net ülkemiz ihracatçı. Dolayısıyla piyasada bununla ilgili herhangi bir major sorunla karşılaşılmadı. En başta söyledim güvenilir gıda çok önemli bir başlık. 7 bin 530 gıda görevlimiz, 81 ilde 7 gün 24 saat aralıksız denetim yapmaya devam ediyor. Denetim sayımız 39 bindi. Bundan 21 yıl önce bugün itibarıyla 1 milyon 300 bine ulaştı. 2023 yılında bugün itibarıyla 1 milyon 300 bin yurt içi gıda resmi kontrolü gerçekleştirildi. 17 bin 652 uygunsuz işlem tespit edildi. 535 milyon liralık idari para cezası kesildi ve 243 işletme hakkında savcılıklara suç duyurusunda bulunuldu” dedi.
Belli dönemlerde 81 ilde eş zamanlı sektörel gıda denetimlerinin yanı sıra esasen işletmelere rehberlik görevlerini de yerine getirdiklerini aktaran Yumaklı, “Buradan tekrar ifade etmek isterim. En iyi denetçi aslında halkımızın kendisidir. Dolayısıyla bununla ilgili başta ALO 174 olmak üzere bütün iletişim vasıtasıyla bizlere ulaşan piyasayla alakalı ürünlerle ilgili konulara hızlıca vaziyet ediyoruz. Numunelerin dünya standartlarında analiz edilmesi bir başka önemli başlık. Güçlü bir laboratuvar teşkilatımız var. Kamu ve özel 135 akredite laboratuvarla hizmet veriyoruz. Kıymetli bakanlarım, değerli katılımcılar, Bakanlığımız aynı zamanda bitki koruma ürünlerinin hem de veteriner sağlık ürünlerinin piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerini yapmaya devam ediyor. Bu kapsamda geçtiğimiz yıl 19 bin 830 bitki koruma ürünleri bayi denetimi yapıldı. Yine veteriner sağlık ürünleri konusunda da 8 bin 848 satış noktasında denetimler gerçekleştirildi” değerlendirmesini yaptı.
“2024'ün ilk çeyreğinde etil alkol takip sistemini devreye alacağız”
Alkol denetimleri de yaptıklarını hatırlatan Yumaklı, “2024'ün ilk çeyreğinde etil alkol takip sistemini devreye alacağız. Bu konu özellikle sahte içki üretiminde can kayıplarına sebep olan, maalesef üzücü sonuçlar doğuran bir husus. Bu sistemle yasa dışı alkollü içki ticaretiyle mücadelede önemli bir mesafe kat edeceğiz. Son 21 yılda hükümetlerimiz döneminde oluşturulan güçlü altyapı ile gıda arz güvenliği konusunda da herhangi bir sıkıntı yaşamamak üzere bir sonuç elde edildi” ifadelerini kullandı.
Toplantı, 9 kurum ve kuruluşa ait verilerin bir arada ele alınıp değerlendirildiği ve 2024-2025 dönemi çalışmalarının temelini oluşturacak olan yeni Ulusal Piyasa Gözetim ve Denetim Eylem Planı’nın kabul edileceği basına kapalı görüşme ile devam etti.
Türkiye’de 9 kamu kuruluşu tarafından Ticaret Bakanlığı koordinesinde yürütülen piyasa gözetimi ve denetimi (PGD) faaliyetleri çerçevesinde her yıl düzenli olarak rapor yayımlanıyor. Yayımlanan raporlar gelecek yıllarda gerçekleştirilecek faaliyetlerin daha etkin, verimli ve işlevsel hale getirilmesinde de yol gösterici olurken, raporlarda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na ait veriler bir arada ele alınıp değerlendiriliyor.
